🔴🔴 شطرنج چه تاثیری بر روی ذهن کودک می گذارد؟
بسیاری از خانواده ها هر کاری را برای تقویت حافظه کودکشان انجام می دهند. برای او بازی های فکری مختلف مانند پازل های رنگی و … می خرند و او را سرگرم اینگونه بازی ها می کنند. اگر شما نیز از دسته این والدین هستید ، این مقاله را به دقت مطالعه نمایید.
از پازل های چند تکه گرفته تا بازی های رنگارنگ، همه و همه را به خانه می برید تا از کوچولوی بازیگوش تان یک نابغه بسازید. درست است که بسیاری از این بازی ها، نقش زیادی در بالا بردن هوش فرزند شما ندارند، اما هر کدام از آنها، می توانند مهارتی را در او تقویت کنند و او را به بزرگسالی توانمند در آینده تبدیل کنند. شطرنج یکی از همین بازی هاست. مهارتی که عده ای از محققان می گویند هوش کودکان را بیشتر می کند و عده ای هم معتقدند حتی اگر روی میزان هوش تاثیری نداشته باشد، می تواند بسیاری از توانایی ها را در فرزند شما تقویت کند. اگر می خواهید با تاثیرات این ورزش در کودکان آشنا شوید و در مورد راه های آموزش این بازی بیشتر بدانید، در این صفحه با ما باشید.
🔵 مسئولیت پذیر می شود
اگر می خواهید فرزندتان مسئولیت پذیر بار بیاید و قدرت پذیرش اشتباهاتش را پیدا کند، بهتر است او را با شطرنج آشنا کنید. از آنجا که در این بازی، فرد برای حرکت اشتباهی که انجام می دهد، به سرعت تنبیه می شود و باید اشتباهاتش را با راه های تازه جبران کند، شطرنج می تواند ورزشی ایده آل برای فرزند شما باشد. این بازی به کودک شما یاد می دهد که مسئولیت اشتباهاتش را بپذیرد و بعد از تنبیه شدن، دلگیر یا ناامید نشود و با تفکر منطقی تر، بتواند اشتباه خود را جبران کند.
🔵 بهترین می شود
او می داند که اگر این بازی را خوب بداند، باز هم کسانی هستند که از او توانمند ترند و می داند که اگر در این بازی بهترین باشد، بدون توجه به سن، جنسیت و طبقه اجتماعی آدم ها، می تواند بر آنها پیروز شود. فرزند شما از این بازی یاد می گیرد که تنها دلیل موفقیت، او و تصمیماتش هستند و تفاوت های اجتماعی و سنی، کمترین نقش را بازی می کنند. اگر شطرنج بتواند این تفکر را در فرزند شما شکل دهد، اعتماد به نفسش بیشتر می شود و یاد می گیرد که خودش، می تواند پله ترقی خود باشد.
🔵 فکر کردن را یاد می گیرد
شطرنج به فرزند شما کمک می کند یک الگوی فکری در خود ایجاد کند و بتواند از آن درست استفاده کند. او یاد می گیرد همه نظریه هایش درست نیستند و گاهی لازم است از دیگران الگو بگیرد و مسیر فکری اش را تغییر دهد. اگر فرزند شما با شطرنج آشنا باشد، می داند که برای حل هر مسئله ای باید راهی ویژه را جست وجو کند.
🔵 خودش را کنترل می کند
بازی شطرنج برخلاف بسیاری از بازی های دیگر، تنها با برد و باخت پایان بازی همراه نیست. در تمام لحظات بازی، شطرنج باز این احساس را دارد و با زدن یا از دست دادن هر مهره، حس بردن یا باختن را تجربه می کند. اما فرزند شما در جریان این بازی، یاد می گیرد که خودش را کنترل کند و در مقابل بردن یا باختن، هیجان زده برخورد نکند.
🔵 شاگرد اول می شود
شاید رشته های ریاضی، زبان یا فلسفه، بهترین گزینه برای ادامه تحصیل کودک شطرنج باز شما باشند. محققان می گویند این بازی، مهارت های خواندن، حافظه، زبان و ریاضیات را تقویت کرده تفکر منتقد و خلاق را با خود به همراه می آورد. از آنجا که در شطرنج، افراد برای حل یک مسئله می توانند از راه های مختلفی بروند، بچه هایی که به این بازی علاقه دارند، در ریاضیات هم موفق می شوند و می توانند مسئله های پیچیده ریاضی را به خوبی پردازش کنند.
🔵 اگر می خواهید شطرنج باز شود
🔺 بازی با بازی
برای این که کودک تان بازی دشواری مثل شطرنج را یاد بگیرد، بهتر است محیطی همراه با بازی را برایش فراهم کنید. در پژوهشی، برای آموختن شطرنج به کودکان از اسمارتیز استفاده شده و با قرار دادن دانه های اسمارتیز روی خانه ها، از کودک خواسته شد برای رسیدن به آن، حرکتی مناسب را انتخاب کند. شاید بد نباشد شما این راه را بروید و به بهانه خوردن اسمارتیز، فرزند تان را شطرنج باز کنید.
🔺 آسان بگیرید
برای آموختن همه فوت و فن ها، عجله نکنید، از حرکات ساده شروع کنید و تا مدتی سراغ حرکات پیچیده نروید. بررسی ها می گوید بیشتر کودکان ۷ ۶ ساله می توانند قوانین پایه را به کار ببندند و حتی برخی از آنها در سنین ۵ ۴ سالگی هم از عهده آن برمی آیند.
🔺زود شروع نکنید
درست است که برخی از بچه های ۳ تا ۴ ساله هم از پس یادگیری شطرنج برمی آیند، اما کسانی که تجربه فعالیت در این ورزش را دارند، می گویند ۵ یا ۶ سالگی، بهترین سن برای آموزش شطرنج به بچه هاست. در این سنین، بچه ها راحت تر قانون ها را می پذیرند و از آنجا که مهارت حل مسئله هم در آنها شکل گرفته است، راحت تر می توانند راهی برای حل مسائل دشوار این بازی پیدا کنند.
شطرنج فعالیت مغزی پیچیده ای است که نیاز به تعقل، تمرکز و قدرت تصمیم گیری بالا دارد. انجام ورزش شطرنج فواید مغزی زیادی به همراه دارد. ورزش شطرنج به "بازی پادشاهان" معروف است. در این ورزش مغز به کار گرفته می شود تا حرکات حریف برای حمله پیش بینی شود. هرچقدر که مطالعات بیشتری درباره مغز انجام می شود مشخص می شود که ورزش شطرنج ابزاری برای تقویت توانایی های مغزی است.
۱۰ فایده اصلی شطرنج به شرح زیرند:
۱ شطرنج IQ را افزایش می دهد
همیشه تصور می شد که شطرنج برای کسانی که قوه تعقل بهتر و IQ بالاتری دارند استفاده می شود. با این حال درباره شطرنج مسئله مرغ و تخم مرغ مطرح است. اینکه آیا افراد باهوش تر به سمت شطرنج می روند یا بازی کردن شطرنج باعث باهوش تر شدن می شود؟ در مطالعات اخیر مشخص شده است که بازی شطرنج باعث افزایش هوش می شود. در این مطالعات ۴ هزار فرد اهل ونزوئلا مورد بررسی قرار گرفتند و مشخص شد که بعد از ۴ ماه آموزش شطرنج IQ آن ها افزایش یافته است.
۲ شطرنج از آلزایمر جلوگیری می کند
از آنجایی که مغز مانند یک ماهیچه عمل می کند، نیاز به ورزش دادن دارد. مطالعات منتشر شده در مجله پزشکی انگلیسی نشان داده است افرادی که بالای ۷۵ سال سن دارند اگر شطرنج بازی کنند و فعالیت های مغزی از این دست داشته باشند، کمتر مشکل اختلال حواس پیدا می کنند. در این بررسی ها مشخص شده است بافت های مغزی که از آن ها استفاده نمی شود قدرت خود را از دست می دهند. بنابراین دلیل کافی برای روی آوردن به شطرنج قبل از رسیدن به سن ۷۵ سالگی وجود دارد.
۳ شطرنج هر دو طرف مغز را پرورش می دهد
در مطالعات محققان آلمانی مشخص شده است افرادی که شطرنج بازی می کنند هر دو نیم کره مغز را پرورش می دهند. آن ها انتظار داشتند که در بررسی ها مشاهده کنند نیمکره چپ مغز افرادی که شطرنج بازی می کنند قوی تر است اما در کمال ناباوری دریافتند که نیم کره راست مغز این افراد نیز با همان کیفیت کار می کند.
۴ شطرنج خلاقیت را افزایش می دهد
از آنجایی که نیم کره راست مغز مربوط به خلاقیت می شود، انجام شطرنج خلاقیت را نیز افزایش می دهد. شطرنج بازی کردن ابتکار را افزایش می دهد. مطالعات بر روی دانش آموزان که یک روز در هفته شطرنج بازی می کردند و مقایسه آن ها با افرادی که یک روز در هفته با کامپیوتر کار می کردند یا فعالیت های مختلف دیگری انجام می دادند نشان داد افرادی که شطرنج بازی می کنند ذهن خلاق تری نسبت به دیگران دارند.
۵ شطرنج حافظه را افزایش می دهد
برای خوب شطرنج بازی کردن نیاز به حافظه خوب داریم زیرا باید حرکات حریف را به خاطر بسپاریم و در حرکات بعد آن ها را به یاد بیاوریم. در مطالعات انجام شده به مدت ۲ سال مشخص شد دانش آموزانی که به طور مرتب شطرنج بازی می کنند حافظه و توانایی سازماندهی بیشتری دارند.
۶ شطرنج توانایی حل مسئله را افزایش می دهد
بازی شطرنج مانند یک پازل بزرگ است که نیاز به حل دارد. مطالعاتی بر روی ۴۵۰ دانش آموز سطح پنجم انجام شد. این افراد به سه گروه تقسیم شدند. گروه اول از سطح یک برنامه ریاضی عادی خود را انجام دادند. گروه بعد از سطح اول ریاضی را با یادگیری شطرنج همراه کردند و گروه سوم از همان سطح یک شروع به یادگیری و انجام شطرنج کردند. تست ها نشان داد که توانایی حل مسئله در گروه سوم ۸۱.۲ درصد، در گروه دوم ۶۲ درصد و در گروه اول ۲۱.۴۶ درصد بود.
۷ شطرنج توانایی خواندن را افزایش می دهد
در مطالعات انجام شده بر روی ۵۳ دانش آموز مشخص شد افرادی که شطرنج بازی می کنند توانایی خواندن بهتری دارند.
۸ شطرنج تمرکز را افزایش می دهد
تمرکز عمیق در شطرنج باعث پیشرفت نتایج بازیکنان می شود. اگر در حین مسابقه حتی چند ثانیه حواس فرد پرت شود می تواند بر نتیجه بازی تاثیر گذار باشد. با توجه به اینکه شطرنج نیاز زیادی به تمرکز دارد توانایی تمرکز افرادی که این ورزش را انجام می دهند نیز بیشتر است.
۹ شطرنج رشد سلول های عصبی را افزایش می دهد
سلول های عصبی به شکل درخت هستند و سیگنال های عصبی را منتقل می کنند. هرچقدر سلول های عصبی بیشتر باشند، سیگنال های بیشتری جابه جا می شوند. انجام فعالیت های پیچیده مغزی همچون شطرنج رشد سلول های عصبی را افزایش می دهد.
۱۰ – شطرنج قدرت برنامه ریزی و پیش بینی را افزایش می دهد
شطرنج باعث گسترش قشر جلوی مغز می شود، این قسمت مربوط به برنامه ریزی، قضاوت و کنترل می شود. گسترش این قسمت از مغز باعث انجام تصمیم گیری های بهتر در شرایط پیچیده می شود.
فواید شطرنج برای کودکان
یاسر سیروان که استاد بزرگ شطرنج می‌باشد، معتقد است که شطرنج برای کودکان چگونه خواندن، نوشتن، حساب کردن و مسئولیت و احترام گذاشتن به دیگران را می‌آموزد. دلایل مختلف آن را برای شما شرح می‌دهم.
شطرنج و ریاضیات:
هر مهره در صفحه شطرنج ارزشی دارد. برخی از مهره‌ها بیش از مهره‌های دیگر باارزش هستند، برای گرفتن مهره‌ای باید محاسبه کنیم که خسارتی به نیروهای ما وارد نشود. شطرنج کمک می‌کند تا بچه‌ها به محاسبه‌های ذهنی بپردازند.
شطرنج و نوشتن:
قواعد دستور شطرنج که بازیکن مجبور است آنها را یادداشت کند موجب می‌شود تا آنها را تشویق به نوشتن نماید.
شطرنج و خواندن:
شطرنج به کودکان آموزش می‌دهد تا برای رفع اشتباهات خود به خواندن و فراگیری کتاب‌های قوانین و استراتژی روی بیاورند.
شطرنج و احترام:
در شطرنج، شما باید به خود و طرف مقابل احترام بگذارید. در هنگام آغاز و پایان بازی باید با حریف خودتان دست دهید. شطرنج احترام گذاشتن به قوانین را به کودکان آموزش می‌دهد.
شطرنج و مسئولیت:
بازیکن برای استقرار مهره‌های خود چگونه هدایت کردن مهره‌ها را یاد می‌گیرد. کودک می‌آموزد که چگونه تصمیم‌گیری کند. اگر او اجازه دهد تا مهره‌هایش اسیر شود، او ممکن است بازی را از دست بدهد. شطرنج به کودکان آموزش می‌دهد در طول زندگی مسئولیت‌پذیری و تصمیم‌گیری را انجام دهد.
وقتی بچه‌ها بازی شطرنج را یاد بگیرند، آنها شروع به توسعه مهارت‌های ریاضی از جمله جبر و هندسه، تفکر انتقادی، تفکر منطقی،تصمیم‌گیری و حل مشکل می‌نمایند. این مهارت‌ها به آنها اجازه خواهد داد که در مسیر زندگی با اتفاقات غیرمنتظره برخورد نمایند و خود را در تمام موقعیت‌ها کنترل کنند.
دکتر پیتر Daubergne از دانشگاه سیدنی در استرالیا در خصوص کودکانی که شطرنج یاد گرفته‌اند تحقیفاتی به عمل آورده است. او نتیجه گرفت که ضریب هوشی این کودکان به طور چشمگیری در زمینه‌های زیر افزایش یافته است:
* بچه‌ها یاد گرفتند که چگونه در مسائل پیچیده تصمیم بگیرند بدون کمک از بزرگسالان
* مهارت خود را در تفکر خلاق، انتقادی و اصلی افزایش دادند.
* خواندن، زبان، ریاضیات و حافظه به شدت تقویت شد.
* مهارت حل مسأله به طور قابل ملاحظه‌ای تقویت شد.
* آنها قادر به اندازه‌گیری دقیق و سریع تصمیم‌گیری تحت فشار زمان، در برخورد با امتحانات درسی شدند.
* آنها آموختند که برای برنامه‌ریزی اهمیت زیادی قائل شوند.
* شطرنج موجب شد که آنها برای تحصیلات خودشان تلاش نمایند.
* شطرنج به کودکان در تمام زمینه‌های اقتصادی و غیره کمک می کند.
در اروپا و روسیه شطرنج در برنامه درسی کودکستان‌ها گنجانده شده است. امروز در بسیاری از مدارس جهان درس شطرنج گنجانده شده است. بچه‌ها به شطرنج جذب می‌گردند و مهارت‌های زندگی را می‌آموزند. شطرنج تجدیدنظر به ماهیت رقابتی کودکان می‌باشد. در شطرنج، بر خلاف رشته‌های ورزشی گروهی، فرزند مسئولیت اشتباه و شکست خود را به عهده می‌گیرد و کس دیگری را مقصر نمی داند. می‌آموزد که تنها خودش را سرزنش نماید. از سوی دیگر زمانی که برنده می‌شود، پیروزی برای او شیرین می‌باشد و به همین منظور تلاش بیشتری می‌کند.
